Bán cầu Bắc nằm ở vị trí nào? Bắc bán cầu gồm những nước nào? là 2 trong số rất nhiều câu hỏi liên quan đến bán cầu được gửi đến thầy cô trong trường Mầm Non Ánh Dương. Trong bài viết hôm nay, hãy cùng thầy cô đi tìm câu trả lời cho các câu hỏi trên nhé.
Bán cầu Bắc nằm ở vị trí nào?
Trên Trái Đất, đường Xích Đạo được hình thành dựa trên sự phân chia của năm vĩ tuyến chính chạy dọc theo chiều ngang của hành tinh hình cầu (Vĩ tuyến là đường tròn nối các điểm có cùng vĩ độ trên Trái Đất). Trong đó, đường Xích đạo là đường vĩ tuyến nằm ở chính giữa hành tinh, đây cũng là đường vĩ tuyến dài nhất, có độ dài 40 075 km.
This post: Bán cầu Bắc nằm ở vị trí nào? Bắc bán cầu gồm những nước nào?
Đường Xích đạo nằm ở giữa Trái Đất và chia hành tinh của chúng ta thành hai nửa bằng nhau. Hai nửa này được gọi tên là bán cầu Bắc và bán cầu Nam. Trong đó, bán cầu Bắc nằm ở phía trên còn bán cầu Nam nằm ở phía dưới. Dù hai nửa hành tinh được chia đều bởi đường Xích Đạo nhưng điều kiện tự nhiên, địa lý, đặc điểm khí hậu… lại không hề giống nhau, thậm chí một số đặc điểm của hai bán cầu còn hoàn toàn đối lập.
Bán cầu Bắc là phần màu vàng theo hình bên dưới.
Bán cầu Bắc sở hữu đa phần diện tích lục địa, tương ứng với phần đông dân số thế giới. Thông tin này hoàn toàn có thể nắm bắt khi chúng ta quan sát bản đồ địa lý thế giới hoặc quả địa cầu: toàn bộ châu Âu, châu Bắc Mỹ và Caribe đều nằm trọn vẹn trong Bắc bán cầu. Ngoài ra, đa phần diện tích châu Á cũng không phải là ngoại lên (chỉ trừ Indonesia và Đông Timor). Ngoài ra, một phần nhỏ của Nam Mỹ (giới hạn bởi phía bắc sông Amazon) và hai phần ba diện tích châu Phi cũng nằm trên ranh giới của bán cầu này.
Xem thêm: Bán cầu Nam nằm ở vị trí nào?
Đặc điểm địa lý của bán cầu Bắc
Trong các khu vực ôn đới của Bắc Bán cầu, mùa đông kéo dài từ tháng 12 đến tháng 2 (mặc dù thời tiết mùa đông có thể bắt đầu sớm vào tháng 11 và kéo dài đến tháng 3 hay đôi khi đến tận tháng 4) và mùa hè bắt đầu từ tháng 6 đến tháng 8. Trong kỷ nguyên J2000 thì điểm cận nhật của Trái Đất rơi vào đầu tháng 1, trong khoảng thời gian quanh đó chuyển động của Trái Đất trên quỹ đạo là nhanh nhất.
Vì thế, các mùa đông của Bắc Bán cầu trong vài thế kỷ tới có xu hướng ngắn hơn và về lý thuyết là ít khắc nghiệt hơn (không đáng kể) so với các mùa đông ở Nam bán cầu ở cùng một giá trị của vĩ độ. Tuy nhiên, do hiện tượng tuế sai điểm cận nhật thì điều này lại không đúng và ngược lại hoàn toàn sau khoảng 9.000 năm nữa. Ngoài ra, do ảnh hưởng của đại dương ở Nam bán cầu là rõ nét hơn nên trên thực tế là khí hậu của Bắc Bán cầu khắc nghiệt hơn. Các khu vực nhiệt đới có xu hướng có mùa mưa trong các tháng ‘mùa hè’ và mùa khô trong các tháng ‘mùa đông’.
Địa lý và khí hậu
Các dạng địa hình
Về phổ rộng của các dạng địa hình, bán cầu Bắc không có quá nhiều khác biệt so với bán cầu Nam. Cả hai bán cầu đều sở hữu đa dạng địa hình từ núi cao, đồng bằng, thung lũng và biển sâu. Tuy nhiên, đa phần diện tích đất liền đều nằm ở Bắc bán cầu, do đó phần lục địa phía Bắc cũng tồn tại một vài đặc trưng riêng mà bán cầu Nam không có.
Các mùa trong năm
Lấy vùng ôn đới trung tâm làm trọng tâm, khu vực bán cầu Bắc có đủ bốn mùa xuân, hạ, thu, đông trong đó mùa xuân bắt đầu từ ngày 5 tháng 3; mùa hè từ ngày 6 tháng 5, mùa thu bắt đầu từ 7 tháng 8; mùa đông bắt đầu từ ngày 8 tháng 12. Trong khi đó, các khu vực nhiệt đới chỉ được phân thành hai mùa là mùa mưa (các tháng mùa hè) và mùa khô (các tháng mùa đông). Các khu vực ở vòng cực Bắc sẽ có một số ngày mặt trời không bao giờ lặn hoặc mặt trời không bao giờ lặn. Vùng cực Bắc thậm chí không có mặt trời trong vòng 6 tháng liên tục và mặt trời sẽ không lặn trong vòng 6 tháng còn lại.
Dân cư
Diện tích đất lớn của bán cầu Bắc cũng thu hút đa phần dân số thế giới tập trung định cư và sinh sống tại phần nửa trên của lục địa. Theo ước tính, Bắc bán cầu chiếm hữu khoảng 39,3% diện tích đất liền trong khi Nam bán cầu chỉ có 19,1%. Do đó, nửa trên của hành tinh cũng có trình độ phát triển vượt trội hơn, dân cư được đánh giá là giàu có hơn, văn minh hơn và có tiềm lực kinh tế, xã hội hơn hẳn nửa kia của Trái Đất.
Hiệu ứng Coriolis
Trục nghiêng của Trái Đất cũng dẫn tới việc Bắc bán cầu phải chịu ảnh hưởng của hiệu ứng Coriolis. Tại bán cầu Bắc, các vật thể, con người, sinh vật khi chuyển động đều có xu hướng vòng sang phải. Tuy nhiên, khi chuyển động dọc theo đường vĩ tuyến, chúng ta sẽ có xu hướng di chuyển “nặng” hơn như khi gặp lực cản của cơn gió to (khi di chuyển về hướng Tây) và nhẹ đi khi di chuyển về hướng Đông.
Hiệu ứng này cũng có tác động mạnh mẽ tới dòng chảy của không khí và hệ thống áp suất khí quyển trên các vùng khác biệt.
Bắc bán cầu gồm những nước nào?
Ở bán cầu Bắc có các châu lục, bao gồm:
- Châu Á (riêng Indonesia chủ yếu nằm ở Nam bán cầu và Đông Timor nằm hoàn toàn ở Nam bán cầu)
- Châu Âu
- Châu Bắc Mỹ và Caribe
- Một phần nhỏ của Nam Mỹ, phía bắc sông Amazon
- Khoảng 2/3 diện tích châu Phi, phía bắc sông Congo
Ở bán cầu Bắc có các quốc gia, bao gồm:
- Algérie
- Bénin
- Burkina
- Cameroon
- Cabo Verde
- Cộng hòa Trung Phi
- Tchad
- Djibouti
- Ai Cập
- Guinea xích đạo
- Eritrea
- Ethiopia
- Gambia
- Ghana
- Guinea-Bissau
- Bờ biển Ngà
- Kenya
- Liberia
- Libya
- Mali
- Mauritanie
- Maroc
- Niger
- Nigeria
- Senegal
- Sierra Leone
- Somalia
- Sudan
- Togo
- Tunisia
- Uganda
- Tây Sahara
Các quốc gia nằm chủ yếu ở Bắc Bán cầu mà thuộc về khu vực phía đông nam châu Á có:
- Quần đảo Marshall
- Liên bang Micronesia
- Palau
Các quốc gia chủ yếu nằm ở Bắc Bán cầu mà là một phần của châu Nam Mỹ:
- Colombia
- Guiana thuộc Pháp
- Guyana
- Suriname
- Venezuela
Hy vọng với bài viết trên, các em đã nắm được Bán cầu Bắc nằm ở vị trí nào? Bắc bán cầu gồm những nước nào? rồi nhé. Thầy cô chúc các em học tập thật tốt môn địa lý nha.
Bản quyền bài viết thuộc trường THPT thành Phố Sóc Trăng. Mọi hành vi sao chép đều là gian lận!
Nguồn chia sẻ: Trường Mầm Non Ánh Dương (mamnonanhduongvt.edu.vn)
Source: Mamnonanhduongvt.edu.vn
Category: Giáo dục
