Dàn ý phân tích bài thơ Từ ấy

Đề bài: Dàn ý phân tích bài thơ Từ ấy

This post: Dàn ý phân tích bài thơ Từ ấy

3 bài mẫu Dàn ý phân tích bài thơ Từ ấy
 

I. Dàn ý phân tích bài thơ Từ ấy, mẫu số 1 (Chuẩn)

1. Mở bài

– Giới thiệu về nhà thơ Tố Hữu.
– Giới thiệu về bài thơ Từ ấy.

2. Thân bài

– Niềm say mê, vui sướng khi bắt gặp lí tưởng cộng sản:
+ Mở đầu bài thơ là lời thơ mang đậm chất tự sự, nhà thơ nhắc lại một sự kiện trọng đại trong đời mình.
+ Trạng ngữ “Từ ấy” đặt đầu câu đã nhấn mạnh thời điểm đầy ý nghĩa khi tác giả bước vào hàng ngũ Đảng, được giác ngộ lý tưởng Đảng Cộng sản.
+ Hình ảnh “nắng hạ” kết hợp với động từ mạnh “bừng” cùng nghệ thuật ẩn dụ đã khẳng định lý tưởng cách mạng tác động vô cùng mạnh mẽ đến tâm hồn nhà thơ.
+ Vườn hoa lá- vườn tâm hồn với cảm xúc tự hào, tin yêu, hy vọng, vui sướng khi được lý tưởng Đảng sáng soi.

– Nhận thức mới về lẽ sống:
+ “Tôi buộc lòng tôi với mọi người”: ý thức tự nguyện gắn bó với nhân dân của tác giả.

+ Động từ “trang trải” kết hợp với danh từ “muôn nơi” cùng lối nói quá đã cho thấy được sự đồng cảm của nhà thơ với những nỗi khổ cực, lầm than của nhân dân mình trên mọi miền đất nước.
+ Những hồn khổ được gắn kết tạo thành sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc.

– Sự chuyển biến sâu sắc trong tình cảm:
+  Điệp từ “là” kết hợp cùng biện pháp điệp cấu trúc đã nhấn mạnh được tình cảm thân thiết như tình thân ruột thịt.
+ Tấm lòng đồng cảm, vượt lên những ích kỷ, hẹp hòi của cái tôi cá nhân để sống vì người khác.
+ “Kiếp phôi pha”; em nhỏ “cù bơ cù bất”: những phận đời nghèo khổ, thương đau. => Đồng cảm, gắn bó, sẻ chia.

3. Kết bài

Khẳng định giá trị của tác phẩm.

———————HẾT BÀI 1———————–

Như vậy chúng tôi đã gợi ý Dàn ý phân tích bài thơ Từ ấy bài tiếp theo, các em chuẩn bị cho phần Giới thiệu một vài nét về Tố Hữu và bài Từ ấy và cùng với phần Phân tích hình tượng người chiến sĩ trong bài thơ Từ ấy và Chiều tối để có thể hiểu rõ hơn về nội dung này.
 

II. Dàn ý phân tích bài thơ Từ ấy, mẫu số 2 (Chuẩn)

1. Mở bài:

– Giới thiệu tác giả, tác phẩm.

2. Thân bài:

a. Niềm vui sướng hân hoan khi giác ngộ lý tưởng cách mạng:

– Mốc thời gian “từ ấy”: mốc son đáng nhớ nhất trong cuộc đời của tác giả, đó là ngày ông được chính thức bước chân vào hàng ngũ của Đảng, được giác ngộ lý tưởng cách mạng.

– “Từ ấy trong tôi bừng nắng hạ”:
+ “nắng hạ” là thứ nắng rực rỡ, chói lòa và mạnh mẽ nhất trong cả năm.
+ Thể hiện được sức mạnh, cũng như sự đúng đắn của lý tưởng cách mạng, tầm ảnh hưởng to lớn của nó đối với cuộc đời người chiến sĩ trẻ tuổi.

– “Mặt trời chân lý chói qua tim”:
+ “mặt trời chân lý”: nâng tầm vóc của Đảng lên ngang bằng với vũ trụ rộng lớn, đồng thời trở thành chân lý bất diệt không đổi dời.
+ Động từ “chói” thể hiện khả năng tác động mạnh mẽ của lý tưởng cách mạng đến trái tim, tâm hồn.

– “Hồn tôi là một vườn hoa lá/Rất đậm hương và rộn tiếng chim”:
+ Lấy “hồn tôi” đem so với “một vườn hoa lá” thể hiện được sự tươi mới tràn đầy sức sống trong tâm hồn khi đón nhận lý tưởng cách mạng, ánh sáng soi đường.
+ “Rất đậm hương và rộn tiếng chim”: Nỗi mừng đạt đến cực hạn với hương thơm đậm ngọt, cùng tiếng chim rộn rã, sôi động.

b. Nhận thức mới:

– Chuyển từ cái tôi cá nhân, tình cảm cá nhân sang cái ta chung, mang tình cảm cá nhân cùng hòa chung với tình cảm lớn của cả dân tộc.
– Nhận thức được rõ ràng những phương hướng đúng đắn trong sự nghiệp giải phóng dân tộc ấy là phải xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân vững mạnh.
– Mang tình cảm của mình “trang trải khắp muôn nơi”, tuyên truyền, vận động, gieo rắc lý tưởng cách mạng đến với nhân dân, thấu hiểu tất cả những số phận khổ đau trên cuộc đời, từ đó trở thành cầu nối chắc chắn, gắn kết mọi người lại với nhau cùng chung tay chiến đấu “Gần gũi nhau thêm mạnh khối đời”.

c. Tình cảm mới:

– Tự đưa mình vào vị trí là con, anh, em ruột thịt của toàn thể đồng bào, toàn thể nhân dân.
– Tố Hữu đứng hiên ngang, giản dị giữa đời mở rộng vòng tay yêu thương, rộng lớn, với mong ước có thể san sẻ tình yêu thương, hơi ấm đến vạn nhà, vạn đầu em nhỏ, vạn kiếp phôi pha.
– Lượng từ “vạn” là một từ hay mang ý nghĩa khái quát chỉ sự bao la, rộng lớn của tấm lòng người chiến sĩ đối với nhân dân.
=> Sự thay đổi lớn trong cả nhận thức và tình cảm ấy của Tố Hữu thể hiện sự giác ngộ hoàn toàn lý tưởng chiến đấu của Đảng, thể hiện được phẩm chất, tư cách đạo đức của Tố Hữu, cũng như tấm lòng yêu nước nồng nàn, sức trẻ, sức chiến đấu mãnh liệt đang sục sôi trong tâm hồn người chiến sĩ.

3. Kết bài:

Nêu cảm nhận chung.

III. Dàn ý phân tích Từ ấy của Tố Hữu, mẫu số 3 (Chuẩn)

1. Mở bài:

– Giới thiệu tác giả, tác phẩm.

2. Thân bài:

a. Niềm vui sướng hân hoan khi bắt gặp lý tưởng Đảng:
– “từ ấy” là thời gian nhà thơ chính thức bước chân vào hàng ngũ của Đảng, được chiến đấu dưới danh nghĩa của Đảng, của cách mạng.
-“bừng nắng hạ” ánh nắng rực rỡ, chói chang, ấm áp và có sức lan tỏa mạnh mẽ.
– “mặt trời chân lý” ẩn dụ đặc sắc cho Đảng cho lý tưởng cách mạng soi đường, với sự đúng đắn, đầy triển vọng trong bước đi của thời đại.
– “chói qua tim”: Sự tác động mạnh mẽ đến thế giới tình cảm, tâm hồn của nhà thơ.
– Phép so sánh “hồn tôi” – “vườn hoa lá” diễn tả sự hân hoan, niềm vui sướng hạnh phúc khi bắt gặp ánh sáng cộng sản.
– “Rất đậm hương và rộn tiếng chim” là sự rộn rã, reo vui đến từ sâu trong tâm hồn, tất cả đều ở mức cực đại, chín muồi. 

b. Nhận thức mới:
– Chuyển từ cái tôi cá nhân, bế tắc, luôn quanh quẩn trong những nỗi hoang mang sang cái “tôi” rộng mở hơn, hào sảng hơn, hướng tới một cái ta chung nhất, gây dựng khối đại đoàn kết dân tộc.
– Nhận thức được sứ mệnh, trách nhiệm chiến đấu vì đất nước, vì dân tộc với lý tưởng cách mạng vĩ đại.
– Sự gắn kết tình thương mến thương, sự sẻ chia “Để hồn tôi với bao hồn khổ/Gần gũi nhau thêm mạnh khối đời” đã tạo thành khối đại đoàn kết dân tộc vững chắc.

c. Chuyển biến trong tình cảm:
– Tự xem mình trở thành một thành viên trong “đại gia đình” 54 dân tộc anh em, trở thành con, anh, em của vạn nhà, vạn kiếp phôi pha, vạn đầu em nhỏ.
– Lượng từ “vạn” càng nhấn mạnh tấm lòng bao la, rộng lớn mà người chiến sĩ trẻ dành cho đồng bào mình.
=> Bộc lộ sự tự nhận thức một cách toàn diện, sự chuyển biến tích cực trong tâm hồn của Tố Hữu.

3. Kết bài:

Nêu cảm nhận chung.

IV. Dàn ý phân tích bài thơ Từ ấy, mẫu số 4 (Chuẩn)

1. Mở bài

Giới thiệu tác giả, tác phẩm
– Tố Hữu là một nhà thơ nổi tiếng của Việt Nam
– “Từ ấy”- một tác phẩm vô cùng ý nghĩa đối với tác giả, đánh dấu một dấu mốc quan trọng trong cuộc đời của tác giả.

2. Thân bài

* Khổ 1: Thể hiện niềm vui sướng say mê của Tố Hữu khi bắt gặp lý tưởng Cộng sản
– “từ ấy “ là một thời điểm quan trọng trong cuộc đời và trong sự nghiệp của Tố Hữu, khi tác giả được giác ngộ Cách mạng, giác ngộ lý tưởng Cộng sản, được kết nạp vào Đảng Cộng sản Đông Dương.
=> Bước ngoặt đầu tiên và quan trọng nhất trong cuộc đời.
– “Bừng nắng hạ”: Là ánh sáng mạnh mẽ chói rực, hấp dẫn trong “tôi”.
– Hình ảnh “mặt trời chân lý”: Hình ảnh ẩn dụ chỉ chân lý của Đảng đã soi sáng cho tác giả
– Hình ảnh so sánh “hồn tôi như một vườn hoa lá”: Hình ảnh kiểu mới, hình ảnh dùng để giãi bày khái quát tình cảm của tác giả

* Khổ 2: Nhận thức về lẽ sống:
– “Buộc”- động từ mạnh, thể hiện sự sẵn sàng, tự nguyện buộc mình với mọi người.
– “Mạnh khối đời”- có tinh thần đoàn kết, tương thân tương ái với nhau
=> Lẽ sống: Gắn cái tôi với cái ta chung

* Khổ 3: Sự chuyển biến trong tình cảm của Tố Hữu
– Điệp ngữ “là” kết hợp với liệt kê (em, anh, con vạn nhà)

=> Tố Hữu là một thành viên trong đại gia đình Việt Nam, gắn bó máu thịt với tất cả mọi người; tác giả đã thoát ra cái ích kỷ hẹp hòi cá nhân
để liên kết các giai cấp.

* Nghệ thuật:
– Biện pháp nghệ thuật: So sánh, liệt kê, ẩn dụ…
– Giọng điệu: Ngân vang, nhịp thơ được ngắt đều và giàu cảm xúc
– Hình ảnh trong các câu thơ mới lạ và tươi sáng: Vườn hoa lá, hương thơm, tiếng chim…

3. Kết bài

Kết luận, mở rộng.

– “Từ ấy”- bài thơ chứa đầy cảm xúc của tác giả, đó là niềm hân hoan khi được Đảng soi sáng, và nhận thức được lẽ sống mới.
– Đảng Cộng sản đã mang đến những ánh sáng rực rỡ, mở con đường mới cho nhiều người trong đó có tác giả.

V. Dàn ý phân tích bài thơ Từ ấy, mẫu số 5 (Chuẩn)

1.  Mở bài

–   Giới thiệu về tác phẩm Từ ấy
–    Là tiếng reo vui khi bắt gặp lý tưởng Cách mạng.

2.  Thân bài

a.  Hoàn cảnh sáng tác
–   Sáng tác năm 1938, trong tập thơ đầu tay của Tố Hữu, là tiếng lòng của người thanh niên trẻ nhiệt thành với Cách mạng, tập thơ gồm ba phần: Máu lửa, Xiềng xích, Giải phóng.
–   Bài thơ được trích từ phần Máu lửa, là những cảm xúc trong ngày đầu tiên Tố Hữu được đứng trong hàng ngũ Cách mạng, dấu ấn quan trọng trong cuộc đời của ông.

b.  Nhan đề Từ ấy
–   Đây là một từ phiếm chỉ thời gian
–    Diễn tả cảm xúc, những rung động, biến đổi khó quên trong đời Tố Hữu, đánh dấu thời điểm ống giác ngộ lý tưởng Cách mạng, tạo nên bước ngoặt mới trong tâm hồn và cả hồn thơ của ông.

c. Phân tích:
–   Khổ 1: Niềm vui sướng, say mê của người thanh niên trẻ lần đầu tiên bắt gặp lý tưởng Cách mạng
+ Hai câu đầu: Viết theo lối tự sự, “từ ấy”: lúc nhà thơ mới mười tám tuổi, được ánh sáng Cách mạng chiếu sáng đường đời.
+ Hình ảnh “nắng hạ”: nguồn năng lượng, ánh sáng, nhiệt lượng làm tâm hồn nhà thơ bừng sáng. => Ca ngợi lý tưởng Cách mạng như nguồn nắng hè rực rỡ chiếu rọi tâm hồn.
+ Hình ảnh “mặt trời chân lý”: Là sự liên kết sáng tạo giữa hình ảnh và ngữ nghĩa: Lý tưởng Cộng sản là nguồn sáng cao đẹp nhất, rực rõ và đúng đắn nhất chiếu rọi, soi sáng cuộc đời của nhà thơ. => Cảm xúc rưng rưng, nghẹn ngào, biết ơn với nguồn sáng lý tưởng ấy.
+ Các động từ “bừng, chói”: Diễn tả sự đột ngột, sự chiếu sáng mạnh mẽ, rạng ngời => Nhấn mạnh sự thay đổi hoàn toàn, mạnh mẽ trong tâm hồn của nhân vật trữ tình.
+ Câu thơ “mặt trời chân …tim”: nhấn mạnh lý tưởng Cách mạng không chỉ tác động lên nhận thức mà còn cả tâm hồn nhà thơ, sưởi ấm trái tim của ông.
=> Hai câu thơ đầu là niềm vui sướng vô bờ của nhà thơ khi bắt gặp được lý tưởng Cách mạng, được lý tưởng ấy chỉ đường khi ông đang bơ vơ, lạc lối giữa cuộc đời.
+ Hai câu thơ sau: Là những hình ảnh so sánh hết sức sáng tạo, là tâm hồn của nhà thơ khi bắt gặp lý tưởng Cách mạng
+ Được thể hiện theo lối thơ vắt dòng
+ Khẳng định tâm hồn của nhà thơ được đổi mới, bừng dậy mạnh mẽ, dâng tràn nguồn sống mãnh liệt (một vườn cây trái với hoa thơm, chim chóc).
+ Tất cả những âm thanh, màu sắc trong vườn cây tâm hồn nhà thơ đều tươi đẹp, hòa hợp với nhau, tràn trề sức sống, rộn rã, tươi vui, khiến cho nhà thơ không khỏi say mê, ngây ngất.
=> Tố Hữu đã đến với lý tưởng Cách mạng bằng tất cả tâm hồn, nhận thức, bằng lý trí, trái tim tràn ngập yêu thương.
=> Những hình ảnh thơ được Tố Hữu sử dụng đều vô cùng độc đáo và sáng tạo, mới lạ trong diễn đàn thơ ca Việt Nam.

–   Khổ 2: Sự chuyển biến mạnh mẽ trong nhận thức của nhà thơ:
+ Trước khi giác ngộ: Tố Hữu thuộc tầng lớp tiểu tư sản, sống bên trên những người dân lao động với lối sống coi trọng cái tôi cá nhân.
+ Sau khi gặp lý tưởng: Ông khẳng định quan niệm sống mới của mình: gắn bó, hòa nhập giữa cái tôi của cá nhân với cái ta chung của mọi người.
+ Từ “buộc”: Diễn tả hành động tự nguyện cũng như quyết tâm của Tố Hữu, tự giác gắn bó với mọi người – những người lao động vô sản.
+ “Trang trải”: Tâm hồn của Tố Hữu không còn cô đơn, mà trải rộng ra với cuộc đời, tạo nên sự đồng cảm với mỗi người trong mỗi hoàn cảnh.
+ “Để hồn …đời”: Tinh thần đoàn kết, sự yêu thương dành cho quần chúng lao động.
+ “Khối đời”: Hình ảnh ẩn dụ cho khối người đông đảo trong cùng cảnh ngộ, cùng chung sức, chung lòng với nhau, chung lý tưởng, đoàn kết, gắn bó chặt chẽ với nhau, phấn đấu vì mục đích chung là giành quyền sống, tự do và độc lập.
+”với”: Đây là từ ngữ mà Tố Hữu dùng để chỉ sự gắn kết, sát cánh bên nhau của nhà thơ với những kiếp người.
=> Nhà thơ đã tiến một bước lớn trong cả nhận thức lẫn tình cảm, ông hướng về những người cùng khổ không chỉ bằng nhận thức mà còn bằng cả trái tim đầy tình yêu thương, hữu ái giai cấp.
=> Tố Hữu cũng sử dụng một loạt những hình ảnh ẩn dụ để gửi gắm tình cảm hữu ái giai cấp của mình, đồng thời thể hiện niềm tin vào tinh thần đoàn kết của nhân dân ta, khi mà cái tôi riêng hòa làm một với cái ta chung.

–    Khổ 3: Sự chuyển biến trong tình cảm của nhà thơ
+ Tiếp theo những chuyển biến về nhận thức, Tố Hữu miêu tả những bước chuyển biến trong tình cảm của nhà thơ, trong mối quan hệ với quần chúng lao động, hướng về những người bị áp bức, thiệt thòi.
+ Tố Hữu khẳng định tình cảm gắn bó với quần chúng, ông tự nhận là “con”, là “anh”, là “em”, của “vạn nhà”, “vạn kiếp”, “vạn đầu em nhỏ”.
=> Coi tầng lớp lao động, mọi người là gia đình ruột thịt của mình => đặt lên vai mình trách nhiệm đối với họ.
+ Động từ “đã là”: Tình cảm sâu sắc của tác giả và mọi người, tình cảm gắn bó đã xuất hiện từ lâu – Đặt trong tình huống, Tố Hữu là một tiểu tư sản, tầng lớp đề cao cái tôi nhân.
=> Nhà thơ đã vượt qua giai cấp của mình để hòa vào với giai cấp lao động bằng tình cảm chân thành. => khẳng định sức mạnh của lý tưởng Cộng sản đã cảm hóa, biến đổi những người trí thức tiểu tư sản, biến họ trở thành những người của Cách mạng,

d. Kết luận chung:
–    Nội dung: “Từ ấy” ca ngợi sức mạnh của lý tưởng Cách mạng, diễn tả niềm vui, hân hoan của một chàng trai mười tám tuổi đang băn khoăn tìm hướng đi cho cuộc đời mình thì bắt gặp ánh sáng Cách mạng chỉ đường dẫn lối, để từ đó, ông dấn thân vô, hòa mình vào các tầng lớp khác, đấu tranh cho quyền sống, quyền độc lập của dân tộc.

– Nghệ thuật:
+ Thể thơ bảy chữ được thể hiện nhịp nhàng, khúc chiết.
+ Hình ảnh so sánh, ẩn dụ hết sức sáng tạo, thú vị.
+ Ngôn từ giản dị, trong sáng, hình ảnh thơ bộc lộ tư tưởng Cách mạng sâu sắc.

3. Kết bài

–  Khẳng định lại vấn đề.
 

VI. Dàn ý phân tích bài thơ Từ ấy, mẫu số 6:

1. Tác giả

– Tố Hữu là bút danh của Nguyễn Kim Thành sinh năm 1920 tại Thừa Thiên – Huế. Ông là nhà thơ lớn của nền thi ca cách mạng Việt Nam. Cuộc đời thơ của Tố Hữu gắn liền với cuộc đời cách mạng của ông.
– Tác phẩm “Từ ấy” (1937 – 1946), “Việt Bắc” (1954) ,”Gió lộng”, (1961), “Ra trận” (1972), “Máu và hoa” (1977)…

2. Xuất xứ, chủ đề

– Bài thơ Từ ấy được Tố Hữu sáng tác vào tháng 7-1938, nhan đề bài thơ trở thành tên tập thơ đầu của Tố Hữu.
– Bài thơ Từ ấy nói lên niềm vui sướng hạnh phúc của một thanh niên yêu nước bắt gặp lí tưởng cách mạng của Đảng, thêm yêu đời và gắn bó với nhân dân cần lao.

3. Nội dung cảm nhận

a. Từ ấy là lúc, là khi nhà thơ được giác ngộ cách mạng, một kỉ niệm sâu sắc của người thanh niên yêu nước bắt gặp lí tưởng cách mạng, mà sau này, ông nói rõ trong một số bài thơ: “Mẹ không còn nữa, con còn Đảng – Dìu dắt con đi chửa biết gì” (Quê mẹ)

“Mặt trời chân lí” là hình ảnh ẩn dụ ca ngợi lí tưởng cách mạng, ca ngợi chủ nghĩa Cộng sản đã soi sáng tâm hồn, đã “chói qua tim” đem lại ánh sáng cuộc đời như “bừng” lên trong nắng hạ – một cách nói rất mới, rất thơ về lí tưởng.

Từ ấy trong tôi bừng nắng hạ
Mặt trời chân lí chói qua tim

Lí tưởng cách mạng đã làm thay đổi hẳn một con người, một cuộc đời. So sánh để khẳng định một sự kiện biến đổi kì diệu mà lí tưởng cách mạng đem lại.

Hồn ta là một vườn hoa lá
Rất đậm hương và rộn tiếng chim

“Hồn” đã trở thành “vườn hoa lá” một vườn xuân đẹp ngọt ngào hương sắc, rộn ràng tiếng chim hót. Đây là khổ thơ hay nhất, đậm đà màu sắc lãng mạn nhất trong thơ Tố Hữu. Ngoài việc sáng tạo hình ảnh ẩn dụ (mặt trời chân lí), tác giả lựa chọn sử dụng từ ngữ rất chính xác, hình tượng và gợi cảm” bừng”, “chói”, “đậm”, “rộn” để diễn ta thay hay niềm say mê lí tưởng “Đảng đã cho tôi sáng mắt sáng lòng” (Agagông – Pháp)

b. Hai khổ thơ (2,3) nói lên sự gắn bó với nhân dân, những người nghèo khổ (buộc, trang trải, gần gũi) yêu thương nhân dân bằng một tình yêu giai cấp (là con…, là em.., là anh…). Cũng là một cách nói nồng nàn của một hồn thơ trẻ trung, sôi nổi. Tố Hữu nay đã già nhưng bài thơ Từ ấy vẫn trẻ và đẹp mãi.

VII. Dàn ý phân tích bài thơ Từ ấy, mẫu số 7: